نفت خام :

نفت، مخلوطی از هیدروکربن های اشباع شده، زنجیری و حلقوی و همچنین هیدروکربنهای بنزینی است. نفت و گاز طبیعی، منبع عمده هیدروکربن ها به شمار می آیند و علاوه بر هیدروکربن ها دارای ترکیباتی شامل برخی عناصر از جمله گوکرد و نیتروژن می باشند. نفت، ترکیبات شیمیایی معین وثابتی ندارد و نسبت مواد مختلف آن در مخازن زیرزمینی نقاط مختلف، متفاوت است.
عقیده عمومی در مورد نفت این است که نفت از بقایای موجوداتی به نام پلانکتون به وجود آمده است. پلانکتون ها موجودات حیوانی و گیاهی بسیار ریزی اند که به تعداد بی نهایت زیاد در دریاها زندگی می کنند و از تجزبه بدن آنها تحت تاثیر باکتری ها در زمان های بسیار طولانی، نفت حاصل میشود و این نفت به علت قابلیت نفوذی که دارد، از لابلای سنگها گذشته و در مخازنی در زیر طبقات غیر قابل نفوذ جمع آوری می شود.

کشف نفت در دنیا :

۱۴۸ سال پیش در روز ۲۷ اوت سال ۱۸۵۹ میلادی نفت برای اولین بار از زیر زمین به بیرون فوران کرد و نخستین چاه نفت جهان در آمریکا به نفت رسید.
این واقعه در ایالت پنسیلوانیا واقع در شمال شرقی آمریکا در نزدیکی تیتوسویل در محلی به نام اولد کریک رخ داد. ادوین ال دریک ۶۰ ساله که خود را سرهنگ بازنشسته ارتش معرفی می کرد سرانجام تلاش هایش به نتیجه رسید و توانست با حفر چاه به نفت دست یابد و برخلاف عقیده کارشناسان آن دوره ،او معتقد بود با حفر یک چاه ساده می توان نفت استخراج کرد.
او یک چاه را به لطف یک سرمته که به یک کابل متصل بود و توسط یک ماشین بخار به حرکت درمی آمد ، حفر کرد.
هنگامی مته حفاری به عمق ۲۳ متری رسید طلای سیاه از این چاه به بیرون فوران کرد. نفت که آن را در گذشته روغن سنگ می نامیدند از دوران باستان به عنوان یک پدیده حیرت آور طبیعی تلقی می شد. در بسیاری از نقاط جهان سفره های نفتی در سطح زمین قرار داشتند و حتی مردم بعضی از مناطق از آن به عنوان یک داروی پوستی استفاده می کردند.
تا اینکه در نیمه قرن نوزدهم میلادی از نفتی که در سطح زمین وجود داشت برای روشنایی استفاده شد. سپس به فواید آن به عنوان یک منبع انرژی جانشین ذغال و ذغال سنگ پی بردند.

کشف نفت در ایران :

در روز ۵ خرداد سال ۱۲۸۷ هجری شمسی برای نخستین بار یک گروه اکتشاف نفت، در شهرستان مسجد سلیمان استان خوزستان در پی ماه‌ها حفر چاه به نفت رسید.
ویلیام ناکسی دارسی یک میلیونر استرالیایی، نخستین فردی بود که با روش‌های جدید روز و دستگاه‌های حفاری مکانیکی در ایران به اکتشاف نفت و حفر چاه پرداخت. او ابتدا گروهی فنی را به سرپرستی زمین‌شناسی به نام برلز استخدام و به ایران اعزام کرد. این گروه، پس از بررسی‌های زمین‌شناسی، گزارش رضایت‌بخشی داد. احتمال وجود نفت در حوالی قصر شیرین و شوشتر را زیاد و در دیگر نقاط امیدوارکننده دانست.
پس از دریافت این گزارش، دارسی نماینده‌ای به نام ماریوت را در سال ۱۹۰۱ به دربار ایران فرستاد. ماریوت امتیاز اکتشاف و استخراج نفت در تمام ایران، به جز ایالات شمالی یعنی خراسان، مازندران، استرآباد (گرگان کنونی) و آذربایجان را از مظفرالدین شاه گرفت. مدت این امتیاز که بعد‌ها به «امتیاز دارسی» مشهور شد، ۶۰ سال و ابتدای آن از هشتم صفر ۱۳۱۹ قمری بود.
به موجب امتیازنامه دارسی، وی تعهد کرده بود که ظرف مدت دو سال پس از عقد امتیاز شرکتی برای بهره‌برداری از امتیاز مزبور تشکیل دهد و پس از آن مبلغ بیست هزار لیره نقد و معادل بیست هزار لیره سهام شرکت مزبور را به دولت ایران تسلیم کند.

چند ماه پس از عقد این قرارداد، که از طرف ایران به امضای مظفرالدین شاه، امین‌السلطان، میرزا نصرالله مشیرالدوله و مهندس‌الممالک (نظام‌الدین غفاری) رسید، حفاری اولین چاه در محلی به نام چیاسرخ یا چاه سرخ، در شمال غرب قصر شیرین آغاز شد. کار حفاری به علت نبود راه و ناامنی به کندی پیش می‌رفت تا آنکه در تابستان ۱۹۰۳ در عمق ۵۰۷ متری به گاز و کمی نفت رسید.

چاه دوم هم در همین ناحیه در عمقی مشابه به نفت رسید. بهره‌دهی این چاه در حدود ۱۷۵ بشکه در روز بود. دارسی با ارزیابی نتایج دریافت اگر در ناحیه چیاسرخ نفتی بیش از این مقدار هم بیابد به علت دوری از دریا و نبود امکان حمل به بازار مصرف، سودی عاید او نخواهد شد. ناحیه را ترک کرد و به خوزستان روی آورد.
منطقه چیاسرخ بعد‌ها در مرزبندی‌های کشوری به دولت عثمانی واگذار شد و اکنون یک میدان نفتی کوچک در عراق است.
در نیمه اول سال ۱۹۰۸ سرمایه شرکت رو به پایان بود و هنوز نفتی در منطقه خوزستان کشف نشده بود. روسای شرکت به مسئول عملیات که مهندسی به نام دینولدز بود، دستور توقف عملیات را می‌دهند، ولی او که با توجه به اطلاعاتی که در محل به دست آورده بود، وضع را بهتر ارزیابی می‌کرد، چند روزی از اجرای دستور توقف خودداری کرد و به حفاری ادامه داد. در روز پنجم خرداد ۱۲۸۷ شمسی برابر با ۱۹۰۸ میلادی مته حفاری به لایه نفت‌دار برخورد و نفت با فشار از چاه فوران کرد. عمق چاه ۳۶۰ متر بود. دومین چاه که ۱۰ روز بعد به نفت رسید ۳۰۷ متر عمق داشت. با به نفت رسیدن این دو چاه وجود نفت به مقدار زیاد در ایران به اثبات رسید.
پس از کشف نفت در ایران در سال ۱۹۰۹ شرکت سابق نفت ایران و انگلیس تشکیل شد. از سال ۱۹۰۸ تا سال ۱۹۲۸ تمام نفت تولیدی ایران از میدان نفتی مسجد سلیمان استخراج شد. دربین سال های ۱۹۳۰ تا ۱۹۳۸ میادین زیر کشف شد:

• میدان نفتی هفتکل، در سال ۱۹۳۰
• میدان نفتی گچساران، در سال ۱۹۳۶
• میدان نفتی آغاجاری و در سال ۱۹۳۸
• میدان‌های نفتی لالی و نفت سفید ۱۹۳۸